पाब्लो नेरुदाको कविता : चन्द्रमाको छोरा

अनुवादः जय कार्की

चिलीका महान क्रान्तिकारी तथा नोबेल पुरस्कारद्धारा सम्मानित कवि पाब्लो नेरुदा (१२ जुलाई १९०४ (२३ सेप्टेम्बर १९७३) को कविता । उहाँ राष्ट्रपति एलेण्डेको पालामा फ्रान्सको राजदूतमा नियुक्त हुनुहुन्थ्यो । उहाँको कवितामा धेरै ठूलो विविधता पाईन्छ । ती परिवेशलाई, समय कालको जानाकारी बिना उहाँका कवितालाई सहजै बुझ्न पनि सकिन्न । उहाँका केही कविता श्रमिक वर्गको राज्यसत्ता उनीहरुको समर्थनमा रचिएका छन् । ती कविताहरु पनि अति राम्रा छन् । अविस्मरणीय छन् । मजदुरलाई बर्ग चेतना भरिरहने अमूल्य प्रेरणाको श्रोत बनिरहेका छन् । ती कविता भने अलि सजिला छन्, त्यसैमध्येको यो कविता पनि एक हो ।

 

यहाँ हरेक चीज जीवित छन्
केही न केही गर्दैछन
आफैलाई परिपूर्ण बनाउँदैछन्
मेरो कुनै मतलबै नगरी

तर जब शय बर्ष अघि रेलको ट्रयाक बिछाइयो
मैले चिसोका कारण मेरो दाँत कहिल्यै किटिटी पारिन
कोतिनको आकाश मुनि
परिरहेको पानीमा मेरो मुटुले अलिकति पनि आँट गर्न छाडेन
जे जति पनि थियो आफ्नो अस्तित्वमा ल्याउनलाई
बल गरिरहेको थियो उ
मद्दत गरिरहेका थियो बाटो खुलाउनमा।

मैले एउटा औंला पनि हल्लाईन
ब्रम्हाण्डसम्म फैलिएको जनजीवन फिँजाउनमा
त्यस्लाई मेरा मित्रहरुले तानेरै पुर्याए थे
रमणीय अलदबरानसम्म

स्वार्थी जीवधारीहरुको माझमा
त्यो सिरिफ लालचले देख्तयो र लुकेर सुन्दै
बेमतलब टहल्थ्यो
मैले यस्तै किसिमको अपमान सहिरहें जसको
गन्ति गर्नसम्म हम्मेहम्मे पर्छ
सिरिफ यसकारणले कि मेरो कविता सस्तो भएर
एउटा आत्माक्रन्दन हुनबाट बचिरहोस

अब मैले जानिसकें दुःखलाई उर्जामा बदल्न
आफ्नो ताकतलाई कागतमा कोर्न
धुलोमा, सडकको ढुंङ्गामा।

यत्ति समयसम्म
कुनै चट्टान फोरेर या कुनै काठलाई नचिरिकन
मैले पूरा गरें,
र अब लाग्दछ यो संसार पक्कै मेरो थिएनः
यो मूर्तिकारहरु, कालिगढहरु र सिकर्मीहरुको हो
जस्ले छत थेग्ने खाँबाहरु उठाए ः हो, त्यो गारो
को संरचनालाई उठाएका छन् र ठड्याएका छन्
मैले होइन अरु नै हातहरुले नै बनाएका थिए
त्यसकारण मेरो अधिकार छैन यस्मा
यो मेरो हो भनि घोषणा गर्न कसरी सकुँः
“म त चन्द्रमाको छोरा न थिएँ !”
शब्द अर्थ: 
८ कोतिनः नेरुदाको जन्मस्थान चिलीको दक्षिणी भागमा रहेको एउटा क्षेत्र।
८८ अलदबरान्सः रातो तारा जसले वृष राशिको आँखा बनाउँछ

अनुवादः जय कार्की

यथार्थ अनलाईन Hindi बाट 
भदौ ३१ गते २०८१ साल
जोरपाटी काठमाण्डौ

Be the first to comment

Leave a Reply

Your email address will not be published.


*